İYUK madde 3 – İdari Davaların Açılması

İdari Yargılama Usulü Kanunu Hangi Konuları Düzenlemektedir?

İYUK madde 1- 2577 Sayılı yasanın kapsam ve niteliğini,
İYUK madde 2- İdari dava türleri ve idari yargı yetkisinin sınırı,
İYUK madde 3- İdari davaların açılması,
İYUK madde 4 -Dilekçelerin verileceği yerler,
İYUK madde 5- Aynı dilekçe ile dava açılabilecek haller,
İYUK madde 6 -Dilekçe üzerine uygulanacak işlem,
İYUK madde 7 -Dava açma süresi,
İYUK madde 8 -Sürelerle ilgili genel esaslar,
İYUK madde 9 -Görevli olmayan yerlere başvurma,
İYUK madde 10 -İdari makamların sükutu,
İYUK madde 11 -Üst makamlara başvurma,
İYUK madde 12 -İptal ve tam yargı davaları,
İYUK madde 13 -Doğrudan doğruya tam yargı davası açılması,
İYUK madde 14 -Dilekçeler üzerine ilk inceleme,
İYUK madde 15 -İlk inceleme üzerine verilecek karar,
İYUK madde 16- Tebligat ve cevap verme,
İYUK madde 17 -Duruşma,
İYUK madde 18- Duruşmalara ilişkin esaslar,
İYUK madde 19 -Duruşmalı işlerde karar verilmesi,
İYUK madde 20 -Dosyaların incelenmesi,
İYUK madde 20/A -İvedi yargılama usulü,
İYUK madde 20/B-Merkezî ve ortak sınavlara ilişkin yargılama usulü,
İYUK madde 20/C-Askerî hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıklar,
İYUK madde 21- Sonradan ibraz olunan belgeler,
İYUK madde 22- Davaların karara bağlanması,
İYUK madde 23- Tutanaklar,
İYUK madde 24- Kararlarda bulunacak hususlar,
İYUK madde 25- Kararların saklanması ve tebliği,
İYUK madde 26- Tarafların kişilik veya niteliğinde değişiklik,
İYUK madde 27- Yürütmenin durdurulması,
İYUK madde 28- Kararların sonuçları,
İYUK madde 29- Açıklama,
İYUK madde 30- Yanlışlıkların düzeltilmesi,
İYUK madde 31- Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Vergi Usul Kanununun uygulanacağı haller,
İYUK madde 32- İdari davalarda genel yetki,
İYUK madde 33- Kamu görevlileri ile ilgili davalarda yetki,
İYUK madde 34- Taşınmaz mallara ilişkin davalarda yetki,
İYUK madde 35- Taşınır mallara ilişkin davalarda yetki,
İYUK madde 36- Tam yargı davalarında yetki,
İYUK madde 37- Vergi uyuşmazlıklarında yetki,
İYUK madde 38- Bağlantılı davalar,
İYUK madde 39- Bağlantının Danıştay’ca incelenmesi,
İYUK madde 40- Bağlantının Bölge İdare Mahkemesince incelenmesi,
İYUK madde 41- Bağlantının mahkemelerce kabul edilmemesi,
İYUK madde 42- Bağlantılı davalarla ilgili diğer esaslar,
İYUK madde 43- Görevsizlik ve yetkisizlik hallerinde yapılacak işlem,
İYUK madde 44- Merci tayini,
İYUK madde 45- İstinaf,
İYUK madde 46- Temyiz,
İYUK madde 47- Temyiz edilemeyecek kararlar,
İYUK madde 48- Temyiz dilekçesi,
İYUK madde 49- Temyiz incelemesi üzerine verilecek kararlar,
İYUK madde 50- Temyizen verilen karar üzerine yapılacak işlem,
İYUK madde 51- Kanun yararına temyiz,
İYUK madde 52- Temyiz veya istinaf istemlerinde yürütmenin durdurulması,
İYUK madde 53- Yargılamanın yenilenmesi,
İYUK madde 54- Kararın düzeltilmesi (Mülga),
İYUK madde 55- Yargılamanın yenilenmesi usulü,
İYUK madde 56- Danıştay’da çekinme ve ret,
İYUK madde 57- Mahkemelerde çekinme ve ret,
İYUK madde 58- İdari davalarda delillerin tespiti,
İYUK madde 59- Yol giderleri, tazminat ve gündelikler,
İYUK madde 60- Tebliğ işleri ve ücretler,
İYUK madde 61- Çalışmaya ara verme,
İYUK madde 62- Nöbetçi mahkemenin görevleri,
İYUK madde 63- Kaldırılan hükümler,
İYUK madde 64- Parasal sınırların artırılması.

Hangi Kararlar İstinaf Edilerek Bölge İdare Mahkemesi (BİM) Tarafından İncelenir?

İvedi yargılama usulüne tabi olan davalar, konusu her yıl güncellenerek belirlenen belirli tutarın altında kalan davalar hariç ilk derece idare mahkemesi tarafından verilen bütün kararlar tarafların talebi üzerine bölge idare mahkemesinin denetimine tabidir. BİM’in temyize açık olmayan kararları kesindir. Bu kararlar, dosyayla birlikte kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilir ve bu mahkemelerce yedi gün içinde tebliğe çıkarılır.

İlk derece idare mahkemesince verilen kararın hukuka uygun olmadığını değerlendiren taraf, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde bölge idare mahkemesine (BİM) gönderilmek üzere kararı istinaf edebilir. BİM, istinaf başvurusu üzerine yaptığı inceleme sonunda;

İlk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa istinaf başvurusunun reddine karar verir. Karardaki maddi yanlışlıkların düzeltilmesi mümkün ise gerekli düzeltmeyi yaparak aynı kararı verir.
Bölge idare mahkemesi, ilk derece mahkemesi kararını hukuka uygun bulmadığı takdirde istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verir. Bu hâlde bölge idare mahkemesi işin esası hakkında yeniden bir karar verir. İnceleme sırasında ihtiyaç duyulması hâlinde kararı veren mahkeme veya başka bir yer idare ya da vergi mahkemesi istinabe olunabilir. İstinabe olunan mahkeme gerekli işlemleri öncelikle ve ivedilikle yerine getirir.
Bölge idare mahkemesi, ilk inceleme üzerine verilen kararlara karşı yapılan istinaf başvurusunu haklı bulduğu, davaya görevsiz veya yetkisiz mahkeme yahut reddedilmiş veya yasaklanmış hâkim tarafından bakılmış olması hâllerinde, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına karar vererek dosyayı ilgili mahkemeye gönderir.

Bölge idare mahkemesinin (BİM), kesin nitelikli olmayan kararları tebliğden itibaren 30 gün içerisinde Danıştay’da temyiz edilebilir.

Bölge İdare Mahkemesine (BİM) İstinaf Başvurusu Nasıl Yapılır?

İstinaf başvurusu bölge idare mahkemesi başkanlığına hitaben yazılmış dilekçeler ile yapılır. Dilekçelerinin dava açılış dilekçelerindeki esaslara göre düzenlenmesi gereklidir. Düzenlenmemiş ise eksikliklerin onbeş gün içinde tamamlatılması hususu, kararı veren bölge idare mahkemesince ilgiliye tebliğ olunur. Bu sürede eksiklikler tamamlanmazsa istinaf isteminde bulunulmamış sayılmasına bölge idare mahkemesince karar verilir. İstinaf dilekçeleri, ilgisine göre kararı veren ilk derece idare mahkemesine, verilir ve kararı veren idare mahkemesince karşı tarafa tebliğ edilir. Karşı taraf tebliğ tarihini izleyen otuz gün içinde cevap verebilir. Cevap veren, kararı süresinde istinaf etmemiş olsa bile düzenleyeceği dilekçesinde, istinaf isteminde bulunabilir. Bu takdirde bu dilekçeler istinaf dilekçesi yerine geçer.

Kararı veren idare mahkemesi, cevap dilekçesi verildikten veya cevap süresi geçtikten sonra dosyayı dizi listesine bağlı olarak, bölge idare mahkemesine gönderir.

İstinaf dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin tamamının ödenmemiş olması halinde kararı veren; merci tarafından verilecek yedi günlük süre içerisinde tamamlanması, aksi halde istinaftan vazgeçilmiş sayılacağı hususu istinaf edene yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, ilgili merci, kararın istinaf edilmemiş sayılmasına karar verir. İstinafın kanuni süre geçtikten sonra yapılması veya kesin bir karar hakkında olması halinde de kararı veren merci, istinaf isteminin reddine karar verir. İlgili merciin bu kararları ile istinaf isteminde bulunulmamış sayılmasına ilişkin kararlarına karşı, tebliğ tarihini izleyen günden itibaren yedi gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir.

İstinaf dilekçesi verilirken gerekli harç ve giderlerin ödenmemiş olduğu, dilekçenin mevzuat esaslarına göre düzenlenmediği, istinafın kanuni süre içinde yapılmadığı veya kesin bir karar hakkında olduğunun anlaşıldığı hâllerde, eksiklikler tamamlanması/istinaf edilmemiş sayılmasına/istinaf isteminin reddine ilişkin kararlar, dosyanın gönderildiği bölge idare mahkemesinin ilgili dairesince, kesin olarak verilir.

Örnek; Bölge İdare Mahkemesine BİM İstinaf Dilekçesi

Bölge İdare Mahkemesi Ne Kadar Sürede Karar Verir?

İlk derece idare mahkemesi kararı, aleyhine olan taraf kararın kendisine tebliğinden itibaren 30 günlük süre içerisinde Bölge idare mahkemesine kararı istinaf edebiliyor. BİM’in inceleme yapacağı dosyada vakıa ve delilleri resen araştırarak hüküm kurabilir. Dolayısıyla maddi olay ve hukuki denetim mercidir. davanın sonuçlanma süresi hakkında mevzuatta net süreler öngörülmemiştir. Diğer yargı türlerinde olduğu gibi idari yargı yerleri de hedef süre koymakla beraber, bu sürelere uymamanın bir yaptırımı bulunmamaktadır. Dava dosyasının karmaşıklığı, mahkemelerin iş yükünün fazlalığı, hakimlerin coğrafi güvencesinin olmaması nedeniyle tayinlere maruz kalmaları gibi pek çok sebep davaların uzamasına neden olabilmektedir. Net bir süre belirlemek zor olmakla davanın bölge idare mahkemesinde yaklaşık olarak 3 ay- 1 yıllık sürelerde davanın sonuçlandığı ifade edilebilir.

Konuya İlişkin Yargı Kararları

Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2024/10310 E., 2024/8391 K. “Davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 2015 yılında emekli olan ve 701 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki listesinde ismine yer verilmek suretiyle rütbesi ve buna bağlı hakları geri alınan davacı tarafından, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun reddine dair .. tarih ve … sayılı işlemin iptali ile bu işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesi ve özlük haklarının iadesine karar verilmesi istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin ..… tarih ve E:.., K:… sayılı kararında; davacının durumunun değerlendirilmesinde hükme esas alınabilecek nitelikte görülen Komisyon tespitleri dikkate alındığında, davacının FETÖ/PDY terör örgütü ile en az irtibat derecesinde bağının olduğu sonucuna varıldığından davacının başvurusunun reddine dair Komisyon kararında hukuka aykırılık bulunmadığı, netice itibarıyla davaya konu rütbe geri alma işleminin ölçülü olduğu, uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerin ihlal edilmediği ve çekirdek haklara herhangi bir müdahalenin de olmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin .. tarih ve E:., K:… sayılı kararıyla; kararın “İstemin Konusu” kısmında “davalı idare bünyesinde görev yapmakta iken 701 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarılan davacı tarafından, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonuna yapılan başvurunun reddine dair .. tarih ve … sayılı işlemin” iptali istemiyle açılan davada verilen davanın reddine ilişkin kararın kaldırılmasının istenildiği belirtilerek istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve söz konusu kararın kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı belirtilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1.. davacının temyiz isteminin kabulüne, Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının BOZULMASINA,”
Danıştay 5. Daire Başkanlığı 2024/9152 E. , 2024/8576 K.”… Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin istinaf isteminin reddine ilişkin … tarih ve E:.., K:… sayılı kararının ve temyiz başvurusunun süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin … tarih ve E:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir… görev yapan davacı tarafından; 375 Sayılı KHK’nın Geçici 35. maddesi uyarınca kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin Milli Savunma Bakanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile işlem dolayısıyla mahrum kalınan parasal hakların yasal faizi ile birlikte tarafına ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare mahkemesi’nin .. tarih ve E:.., K:… sayılı kararında, davacının …. Ağır Ceza Mahkemesinin … tarihli ve E:.., K:… sayılı ilamıyla sübut bulan FETÖ/PDY silahlı terör örgütü üyesi olmak suçundan neticeten 6 yıl 3 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiği, anılan kararın gerekçesinde; ”… Sanığın 2007-2011 yılları arasında İstanbul ilinde Kuleli Askeri Lisesinde okuduğu, 2011- 2015 yılları arasında Ankara Kara Harp Okulunda bulunduğu dönem içerisinde Ankesörlü/sabit tekil ve askeri okuldan arkadaşı ve devresi olan tanıklardan yine askeri personel ve sanığın devresi olan K.T.’un adına kayıtlı olan ancak L.Ç. tarafından kullanıldığı anlaşılan hat ile sanığın ardışık olarak arandığı, sanık L.Ç. ve K.T.’un da aynı kapsamda yer alan suçtan soruşturma/kovuşturmalarının bulunduğu dosya içerisine alınan belgelerden anlaşıldığı, ……yine tanıklar E.P. ve Y.E.E.’in sanık hakkında şüphe içerir beyanları ve tüm dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgeler değerlendirildiğinde ise; sanık hakkında dosya kapsamında yer alan tanık anlatımları ve 2012-2015 yıllarına ait mahrem imamlar tarafından kullanıldığı tespit edilen sabit hatlar üzerinden arandığını tespit ediliği haliyle sanık …’un savunmasının suçtan kurtulmaya yönelik olduğunun değerlendirildiği ve sanığın FETÖ/PDY örgütü içerisinde TSK yapılanmasında faaliyet yürüttüğü…” hususlarına yer verildiği, bu haliyle mevzuat kapsamında usulüne uygun olarak yapılan incelemede davacının FETÖ terör örgütü ile üyeliği, mensubiyeti, irtibat ve iltisakı değerlendirmesini yapması hususunda yetkililerin ortak kanaatleri doğrultusunda dava konusu işlemin tesis edildiği, davacının kamu görevinden çıkarılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …. Bölge İdare Mahkemesi …. İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını gerektirecek nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı tarafından temyiz edilmesi üzerine, … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin .. tarih ve E:… sayılı kararıyla; istinaf isteminin reddine ilişkin Dairelerinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının 10/01/2024 tarihinde usulüne uygun tebliğ edildiği, incelemeye konu temyiz başvurusunun ise 13/03/2024 tarihinde kayıtlara giren dilekçe ile yapıldığı, bu durumda 30 günlük yasal süre geçirilerek yapıldığı anlaşılan temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle incelenme olanağı bulunmadığı belirtilerek, davacının temyiz isteminin süre aşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
. KARAR SONUCU :Açıklanan nedenlerle;.Temyiz başvurusunun süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi …. İdare Dava Dairesinin .. tarih ve E:… sayılı kararı yönünden temyiz isteminin reddi ile anılan kararın ONANMASINA,..kesin olarak karar verildi.”

Konu Bütünlüğü Sağlanması Açısından Aşağıdaki Linklerden Diğer Makalelerin Okunması Tavsiye Edilir.

Kategori: İdare Hukuku